रास्वपाको समानुपातिक सांसदको उम्मेदवार कसरी छानिन्छन् ?

काठमाडौँ । केही समय अघिसम्म रास्वपाका नेताहरु भन्थे हामी मिसन ८४ को तयारीमा छौँ । 

रास्वपाका अधिकांस नेताहरु संसददेखि पार्टीका कार्यक्रममा ८४ मा देखाईदिने भन्दै यथास्थितिवादी दलका नेताहरु खुल्लम खुल्ला चेतावनी दिदै भ्रष्टाचार र वेथितिका विरुद्धमा बोल्थे ।

कांग्रेस एमाले र माओवादीबाट वाक्क भएका जनाताहरु रास्वपाको मिसन ८४ लाई ब्यालेटबाटै देखाउने अवसरका रुपमा बुुझ्थे । 

तर, राजनीतिको बढ्दो उचाई, लोकप्रियतासंगै पुराना दलका नेताहरुमाथिको खबरदारीकै कारण रास्वपा सभापति रवि लामिछानेलाई गत वर्ष प्रतिशोधपूर्ण मुद्दा बनाएर कांग्रेस एमाले  सरकारले पक्राउ गर्यो । 

८४ मा देखाइदिने बताउँदै आएका रविलाई ८१ मै कांग्रेस एमालेले जेलमा पुु¥याएर देखाए । लगत्तै देशभरका रास्वपा कार्यकर्ता कांग्रेस एमालेको सत्तासँग रुष्ट बने । रविमाथि साँधिएको राजनीतिक प्रतिशोधविरुद्ध देशैभर रास्वपा आन्दोलित बन्यो ।

कांगेस एमालेका नेता कार्यकर्तासमेत आफ्ना नेता र पार्टीसँग वाक्क भए । रविलाई कांग्रेस एमालेले गरेको व्यवहार अधिक शक्ति दुरुपयोगको मानवता विरोधी अपराधको रुपमा चित्रित भयो । रविलाई न्यायका लागि ४५ लाख मानिसले ऐक्यवद्धताको हस्ताक्षर गरे । यही बेला रास्वपाका कार्यकर्ताहरुले सामूहिक खबरदारी गर्दै भने ‘‘कतिसम्म गरौला, ८४ मा हेरौँला ।’’

तर, समयले कुरेन । उनीहरुले कुरेको आवधिक निर्वाचन त ८२ मै आयो । अर्थात ८४ त ८२ मै आयो । भदौ २३ को जेनजी आन्दोलन र यसमा कांग्रेस एमालेले गरेको मानवता विरोधी बर्बर दमनको अपराधले २४ भदौ घट्न पुुग्यो । कांग्रेस एमालेको दुुईतिहाइको सत्ता ५ घण्टामै हेलिकप्टर चढेर भाग्नु प¥यो ।  
 
जेनजी आन्दोलन पछिको विषम परिस्थितिमा बनेको अन्तरिम सरकार निर्वाचन गराउन सक्रिय छ । तोकिएको फागुन २१ मै संसदीय निर्वाचन गराएर संक्रमणबाट सत्तालाई संविधानको ट्रयाकमा फर्काउने सरकारका प्रधानमन्त्री सुुसिला कार्कीले बताएकी छिन् । 

अन्य दलहरु निर्वाचनको तयारीमा उत्साहित नदेखिए पनि रास्वपा भने फागुन २१ को निर्वाचनका लागि कम्मर कसेर लागेको छ । परम्परागत दलका भन्दा स्वच्छ, क्षमतावान र पारदर्शी व्यक्तिलाई उम्मेदवार बनाएर निर्वाचन लड्न रास्वपाले प्रक्रियालाई सुरु गरिसकेको छ र रास्वपा मिसन ८४ लाई ८२ मै फर्काउने अभियानमा लागेको छ ।  

सो पार्टीका अनुसार फागुन २१ को निर्वाचनका लागि अहिले समानुुपातिक सांसद सदस्य छान्नका लागि खुला आह्वान चलिरहेको छ ।

रास्वपाकाअनुसार विभिन्न अध्यनयनहरुबाट अहिले रास्वपा नेपालको सबै भन्दा लोकप्रिय राजनीतिक दल हो र यसका नेता रवि लामिछाने पनि अत्याधिक लोकप्रिय नेताका रुपमा रहेका छन् । यही पृष्ठभूमीमा निर्वाचनमा होमिएको रास्वपा दुुई तिहाई बहुमतका साथ सत्ताको नेतृत्व गर्ने र देशको आमुुल परिवर्तन सुरु गर्ने होडमा छ ।

यही पृष्ठभूमीमा उसले पार्टी सदस्य लिएका वा लिएर समानुुपातिक सांसदको उम्मेदवार बन्न पार्टीका नेता, कार्यकर्ता र शुुभेच्छुकहरुलाई आग्रह गरेको छ ।

कसरी बन्ने रास्वपाको समानुुपातिक उम्मेदबार ?

रास्वपाका अनुसार रास्वपाको आगामी निर्वाचनको समानुपातिक उम्मेदवार बन्न सबै भन्दा पहिले पार्टी सदस्यता भएको व्यक्ति हुनुुपर्छ । निर्वाचन ऐनले उम्मेदवार हुन कायम गरेको कानुुनी योग्यताका साथ रास्वपाले तोकेको योग्यता पनि उम्मेदवारका लागि जरुरी हुन्छ ।

यस्ता उम्मेदवारले ५० हजार रुपैयाँ शुुल्कसहित उम्मेदवारीको निवेदन रास्वपाको मोबाइल एप वा ह्वाट्सएप अथवा उम्मेदवार छनोट समितिका संयोजक एवम् पार्टीका सहमहामन्त्री विपिन कुुमार आचार्यलाई सम्पर्क गर्नुपर्नेछ । 
 
कति चाहिन्छ योग्यता ?

निर्वाचन कानुनले तोकेको बाहेक थप दुुई वटा विषय थप गरेर रास्वपाले आफ्नो पार्टीको उम्मेदवार बनाउने घोषणा गरेको छ । नेपालमा उन्नत राजनीतिक अभ्यास सुरु गर्न, क्षमतावान व्यक्तिलाई राजनीतिमा ल्याउन र पुराना दलले पैसामा किनबेच गरेको समानुपातिक प्रणालीको  गरिमा वृद्धिका लागि यस्तो मापदण्ड बनाइएको रास्वपाका प्रवक्ता मनिष झा बताउँछन् । 

उनकाअनुसार पार्टीको विधान र व्यक्तिको इमान्दारीता र स्वच्छताको स्वघोषणा अहिले उम्मेदवार छान्न अनिवार्य बनाइएको छ । विधानअनुसार पार्टीको केन्द्रीय अनुशासन आयोगलाई सम्पत्ति विवरण र प्रहरी रिपोर्ट पेश गरेको व्यक्ति उम्मेदवार बन्नसक्छ । यस्तै, पार्टीले जारी गरेको पार्टीको मूल्य मान्यता प्रस्ट्याउने दस्तावेजहरूप्रति प्रतिबद्ध रहेको, अन्य राजनीतिक पार्टी त्याग गरेको व्यक्ति निर्वाचनमा सहभागी हुन पाउँछन ।

थप स्वघोषणा/योग्यता

प्रतिनिधि सभा सदस्य निर्वाचन ऐन र पार्टी विधानमा उल्लेख गरिएका योग्यता बाहेक थप ५ वटा स्वघोषणालाई योग्यताका रुपमा रास्वपाले थप गरेको छ । जसमा सार्वजनिक पदको दुरुपयोग नगरेको, शैक्षिक प्रमाणपत्रको प्रमाणीकरण भएको, वैवाहिक अवस्थाको वैध स्पष्टता भएको, सार्वजनिक रूपमा प्रमाणित (अनलाइनसहित) घृणात्मक अभिव्यक्ति, दुव्र्यवहार÷धम्की, जात –लिंग–आधारित अपमान, वा कमजोर समूहको शोषणजस्ता आचरण नगरेको र आफू वा आफ्ना परिवारका सदस्यहरूले उम्मेदवारीको समयदेखि प्रतिनिधि सभा सदस्यको सम्पूर्ण पदावधिभर एक–अर्काका आधारभूत आवश्यकताहरू स्थिर रूपमा पूरा गर्न सक्ने नियमित र पारदर्शी आम्दानी–स्रोत भएको स्वघोषणा गर्नुपर्ने रास्वपाले जनाएको छ । 

बन्न सक्छ ऐतिहासिक निर्वाचन

जेनजी आन्दोलन पछि मात्रै ८ लाख ३८ हजार नयाँ मतदाता थपिएका छन् । विदेशमा रहेको नेपालीलाई समेत मताधिकार दिन खोजिएको यो निर्वाचन आफैंमा ऐतिहासिक हुने अनुमान गरिएको छ । 

यदी प्रवासमा रहेका ४० लाख हाराहारी मध्ये आधा मात्रै नेपाली मात्रै पनि निर्वाचनमा सहभागी हुुने परिस्थिति बन्यो भने झण्डै ३० लाख नयाँ मत यसपटकको निर्वाचनमा नयाँ र निर्णयक बन्ने छ  । साबिकको ११ लाख बढी मत, रवि लामिछानेमाथिको अन्यय विरुद्ध हस्ताक्षर गर्ने ४५ लाख जनसमुदाय र यस अवधिमा जोडिएको युुवा मतले आफू निर्णयक र विशाल शक्ति बन्ने रास्वपाको दाउ छ ।