काठमाडौँ । पाकिस्तानमाथि भारतले 'अपरेशन सिन्दुर'  सुरु गरेपछि यी दुई देशको सैन्य शक्तिको हिसाबकिताब सुरु भएको छ । 

भारतले आफ्नो सैन्य शक्ति पाकिस्तानको तुलनामा धेरै ठुलो भएको बताउँदै आएको छ । ग्लोबल फायर पावरका अनुसार सन् २०२५ को सैन्य शक्तिको वरीयतामा भारत र पाकिस्तानबिच आठ स्थानको अन्तर छ ।
अहिलेको अवस्थामा विश्वव्यापी सैन्य शक्तिको हिसाबले भारत १४५ देशहरूमध्ये चौथो स्थानमा छ भने पाकिस्तान १२ औँ स्थानमा रहेको छ ।

भारतीय सेनासँग लगभग २२ लाख सैनिक, ४,२०१ ट्याङ्क, झन्डै १ लाख ५ हजार बख्तरबन्द सवारी साधन, १०० सेल्फ प्रोपेल्ड आर्टिलरी र ३,९७५ बाह्य सहायताका भरमा चल्ने आर्टिलरी छन् ।  यसबाहेक, मल्टी ब्यारल रकेट आर्टिलरीहरूको सङ्ख्या २६४ छ ।

यस्तै भारतीय वायुसेनासँग ३ लाख १० हजार सैनिक एवं ५१३ लडाकु विमान र २७० पारवहनमा प्रयोग हुने विमानसहित २,२२९ वटा विमान रहेका छन् । यी मध्ये १३० वटा हमलाकारी, ३५१ वटा प्रशिक्षणमा प्रयोग हुने विमान र ६ वटा ट्याङ्कर फ्लीट विमानहरू छन् ।

भारतीय सेनाका तीन वटै अङ्गसँग गरेर कुल ८९९ हेलिकप्टर छन् । तीमध्ये ८० वटा हमलाकारी हेलिकप्टर रहेको बिबिसी हिन्दीले जनाएको छ । 

भारतीय नौसेनामा  १ लाख ४२ हजार नौ सैनिक र दुई विमानवाहक युद्धपोत, १३ डिस्ट्रोअर, १४ फ्रिगेट्स, १८ पनडुब्बी र १८ कार्भेटसहित कुल २९३ वटा जहाजहरू छन् ।

यस्तै भारतीय सेनासँग ३११ विमानस्थल, ५६ बन्दरगाह र ६३ लाख किलोमिटर सडक र ६५ हजार किलोमिटर रेलवे सञ्जाल रहेको छ । 

पाकिस्तानको सैन्य शक्ति कति ?
यता पाकिस्तानमा पनि सैन्य शक्ति त्यति कमजोर भने छैन । 

ग्लोबल फायर पावरका अनुसार पाकिस्तानी सेनामा झन्डै १३ लाख ११ हजार सैनिक, १ लाख २४ हजार नौ सैनिक र ७८ हजार वायुसेना रहेका छन् ।

पाकिस्तानसँग ३२८ लडाकु विमान, आक्रामक प्रकारका ९० वटा विमान, ६४ वटा यातायात विमान, ५६५ ट्रेनर, ४ ट्याङ्कर फ्लीट र ५७ लडाकु हेलिकप्टरका र ३७३ हेलिकप्टर सहित कुल १,३९९ विमानहरू रहेका छन् । 

यस्तै २,६२७ ट्याङ्क, ६६२ सेल्फ प्रोपेल्ड आर्टिलरी, २६२९ बाह्य सहायताका भरमा चल्ने आर्टिलरी र ६०० मल्टी ब्यारल रकेट पनि रहेका छन् ।

पाकिस्तानी नौसेनासँग ९ वटा फ्रिगेट, नौवटा कर्भेट, आठवटा पनडुब्बी र ६९ गस्ती जहाज रहेको बिबिसी हिन्दीले जनाएको छ । 

यस्तै पाकिस्तानसँग तीन बन्दरगाह, ११६ विमानस्थल र ६० व्यापारिक समुद्री जहाजहरू छन्। यसबाहेक उसको २ लाख ६४ हजार किलोमिटर सडक र ११ हजार हजार किलोमिटर रेलवे सञ्जाल छ । 

आणविक हतियार कोसँग कति ?
यी दुवै देशसँग आणविक हतियार पनि रहेका छन् । स्वीडेनको थिंक ट्याङ्क स्टक होम इन्टरनेशनल पिस रिसर्च इन्स्टिच्युटको सन् २०२४ को एक रिपोर्ट अनुसार भारतसँग १७२ आणविक वार हेड र पाकिस्तानसँग १७० आणविक वार हेड रहेका छन् । यसबाहेक पनि दुवै देशले ठुलो सङ्ख्यामा आणविक हतियारको बन्दोबस्त गरिरहेको जनाइए पनि सङ्ख्यामा भने स्पष्ट नभएको बिबिसीले हिन्दीले जनाएको छ । 

युद्धमा प्रयोग हुने ड्रोनको सँग कति ?
बिबिसी उर्दूका अनुसार भारतसँग युद्धमा प्रयोग हुने लगभग पाँच हजार ड्रोन रहेका छन् भने पाकिस्तानसँग भारतभन्दा केही कम तर ११ थरीका ड्रोन रहेका छन् । 
भारतले केही वर्षअघि ३.५ अर्ब डलरमा ३१ वटा प्रिडेटर ड्रोन र ५० करोड ती ड्रोनले बोक्ने बम तथा लेजर मिसाइल खरिदका लागि अमेरिकासँग सम्झौता गरेको थियो । यो ड्रोन युद्धमा सबैभन्दा सफल र खतरनाक ड्रोन भएको मानिएको छ । 
पाकिस्तानसँग आफैँले बनाएको बराक र शाहपर ड्रोनसहित टर्कीको आधुनिक बेराक्टार ड्रोन टीबीटू र अकेन्जी ड्रोन रहेको छ । यस्तै पाकिस्तानले चीनबाट ‘वाङ लङ टु’ र ‘सीएचफोर’ जस्ता ड्रोनहरू लिएको छ ।