काठमाडौँ । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल विस्तार गरेपछि विमानस्थल हातामा रहेको इन्धन डिपो सर्ने भएको छ ।  जहाजमा हवाइ इन्धन भर्न सिनामंगलस्थित विमानस्थल हातामा स्थापना गरेको डिपो नयाँ स्थानमा स्थानान्तरण गर्ने प्रक्रिया सुरु भएको नेपाल आयल निगमले जनाएको छ । 

यो प्रक्रियालाई नेपाल सरकारले गत माघमै मन्त्रिपरिषद्बाट स्वीकृति समेत दिइसकेको छ । सरकारको निर्णयअनुसार हाल सिनामंगलतर्फ रहेको डिपो सरेर गुहेश्वरीस्थित नेपाली सेनाको गोल्फ कोर्स भएको स्थानमा सर्नेछ । झण्डै साढे ६ अर्ब रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको स्वचालित र अत्याधुनिक सुविधासहितको डिपो हुनेछ । 

आयल निगमसँग प्रशस्त समन्वय नै नगरी नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले विमानस्थल निर्माणको कार्य अघि बढाएको थियो । जसअनुसार बिस्तारित ट्याक्सी वे र ट्याक्सी वे स्ट्रिप धमाधम निर्माण भइरहेको छ । निगमको डिपो नजिकैसम्म सो निर्माणको काम हुँदा पनि निगम भने डिपो सार्ने अवस्थामा पुुगेको थिएन ।  किनकी उसले उपयुक्त जग्गा नै पाएको थिएन ।  

तर, नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले विमानस्थलको उत्तर पश्चिमको गुह्येश्वरी गौचरस्थित गोल्फ कोर्स नजिकैको खाल्डो भएको क्षेत्रमा निगमको हवाई इन्धन डिपो निर्माण गर्न ११० रोपनी जमिन निगमले उपभोग गर्न सक्ने भनेको छ । यससँगै निगमको आग्रहमा त्रिभुवन विश्वविद्यालय इन्जिनियरिङ अध्ययन संस्थानको कन्सलटेन्सी सेवाले नयाँ बन्ने डिपोको विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डिपीआर) तयार गरेर निगमका विमानस्थ्ल डिपो प्रमुख प्रदीप यादवलाई बुुझाई सकेको छ ।

विश्वविद्यालयका सहायक डिन डाक्टर सुरज लामिछानेले हस्तान्तरण गरेको सो डीपीआर प्रतिवेदनमा डिपो स्वचालित र अत्याधुनिक हुुने उल्लेख छ । नयाँ डिपो अत्याधुनिक प्रविधिसहित पूर्ण रूपमा स्वचालित (एल ३ लेवल अटोमेसन ) को हुनेछ । 

डिपोमा ५ वटा भर्टिकल ट्याङ्क निर्माण गरिने विभागले जनाएको छ । प्रत्येक ट्यांकको क्षमता क्षमता ३ हजार किलोलिटर अर्थात कुल डिपोको इन्धन भण्डारण क्षमता १५ हजार किलोलिटर अर्थात एक करोड ५० लाख लिटर रहनेछ । 

अन्तराष्ट्रिय उडानका जहाजमा इन्धन भरिने ७ वटा पिट हाइड्रान्ट रिफ्युलिङ सिस्टम र २ वटा रिफ्युलिङ डिस्पेन्सर नयाँ डिपोमा हुनेछ । विश्वविद्यालयले तयार गरेको डिपोको डिजाइनमा सुरक्षा मापदण्डहरूलाई उच्च प्राथमिकतामा राखिएको छ । 

जसअन्र्तगत डिपो हातामा दुुई हजार एक सय किलोलिटर क्षमताको २ वटा स्टाटिक वाटर ट्याङ्क बनाइनेछ ।  डिपोमा पूर्ण रूपमा स्वचालित फायर फाइटिङ सिस्टम जडान गरिनेछ  भने अमेरिकन पेट्रोलियम इन्स्टिच्युट र आयल इन्डष्ट्रिज सेफ्टी डाईरेक्ट्री मापदण्ड लगायत अन्तराष्ट्रिय सुरक्षा मापदण्डको पूर्ण पालना गरिनेछ । 

डिपोमा प्रशासनिक भवन, प्रयोगशाला भवन, मानव संसाधन युनिट, सम्भार र भण्डारण केन्द्र समेत बन्नेछ । डिपोको सुरक्षाका लागि छुट्टै गेट र चौकीसमेत रहने व्यवस्था मिलाइनेछ । डिपो निर्माणका लागि ६ अर्ब ५४ करोड २० लाख ५ हजार रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको छ ।

यसमा सम्पूर्ण संरचना निर्माण, स्वचालित प्रणाली, सुरक्षात्मक पूर्वाधार र आवश्यक उपकरण खरिद समावेश छन् । विस्तृत परियोजना प्रतिवेदनको अध्ययन सकेर छिट्टै अन्तराष्ट्रिय टेण्डरमार्फत निर्माण प्रक्रियामा अघि बढ्नेगरी तयारी गरिरहेको निगमको सिनामंगल डिपोका प्रमुख प्रदीप यादवले जानकारी दिए । समयमै निर्माण प्रक्रिया अघि बढे दुुई वर्षमा नयाँ डिपो तयार हुुने यादवले बताए ।